Seks, liefde en relaties boden Ricardo een oplossing om met het leven om te gaan. Door te delen met anderen in een herstelprogramma*, veel zelfonderzoek te doen en zich te verdiepen in spiritualiteit, leerde hij om nuchter een gelukkig leven te leiden. Openhartig vertelt hij over zijn verslaving en zijn ervaringen in herstel.
* Ricardo (niet zijn echte naam) spreekt op individuele titel en niet namens een herstelprogramma. Voor meer informatie over dit programma, zie het kader onderaan dit interview.
Een van de redenen waarom ik je wilde interviewen is om het stigma op seksverslaving tegen te gaan. Hoe is het voor jou om te praten over dit onderwerp?
Ik heb al eens voorlichting gegeven op een hogeschool in het kader van destigmatisering, maar buiten de veiligheid en anonimiteit van mijn fellowship [de gemeenschap rondom het programma dat Ricardo volgt] praat ik niet vaak over mijn seks- en liefdeverslaving. Als ik al zeg dat ik een verslaving heb, vertel ik meestal dat ik heb gedronken of drugs heb gebruikt. Ik zeg niet dat ik ook nog een behoorlijke seksverslaving had.
Als je het over seksverslaving hebt, denken mensen toch vaak aan de Vieze Man, van Van Kooten en de Bie. Zo’n man met een regenjas. Of aan potloodventers, prostitutie of seks op parkeerplaatsen, dat soort dingen. Die associaties had ik zelf ook wel bij een seksverslaving. Vrouwen lopen toch een blokje om, als je het noemt.
Door de sociale gevolgen van corona komen veel pijn en trauma aan de oppervlakte. Hoe wij ons verbonden voelen met anderen herinnert aan hoe wij ons hechtten aan onze ouders, en deze binding beïnvloedt direct de wijze waarop we omgaan met angst, stress en lastige emoties. Dit blog draag ik op aan mijn moeder. Haar pijn was brandstof voor mijn groei.
Een hopeloze poging
Verslavingsexpert Gabor Mate stelt dat verslaving noch een keuze, noch een ziekte is, maar voortkomt uit de wanhopige poging van een mens om een probleem op te lossen: het probleem van emotionele pijn, van overweldigende stress, van verbroken verbinding, van controleverlies en diep ongemak met het zelf. Vandaar zijn mantra: “De vraag is niet waarom de verslaving, maar waarom de pijn.“*
Dr. Daniel Sumrok meent zelfs dat verslaving geen verslaving zou moeten worden genoemd. Het zou “geritualiseerd dwangmatig troost zoeken” moeten heten. Geritualiseerd dwangmatig comfort zoeken is een normale reactie op de tegenspoed die in de kindertijd wordt ervaren, net zoals bloeden een normale reactie is op een steekpartij, aldus Sumrok. **
Jezelf afhankelijk opstellen van anderen, je aanpassen, pleasen, jezelf wegcijferen of je helemaal verliezen in een ander… ‘Codependency’ is een patroon waarbij je overdreven gericht bent op de ander en je eigen gevoelens en behoeftes aan de kant zet. Je verdwijnt als het ware in de ander met als gevolg dat je vergeet wie je zelf bent.
Wat is codependency?
De term codependency (codependentie) betekent letterlijk medeafhankelijkheid. Volgens psychiater Bram Bakker (in het boek Zucht) kun je medeafhankelijkheid zien als een patroon van, meestal door angst ingegeven, reacties op de gedragingen van anderen. Je bent reactief en je laat je eigen gedrag afhangen van hoe jij die ander ervaart. Je doet wat je denkt dat er van je wordt verwacht of verlangd en je offert daarbij jouw eigenheid op. Net zolang totdat er niet veel meer van ‘jou’ over is.
Je hebt gelezen dat verslaving een ‘hersenziekte’ is, maar wat gebeurt er nou precies in je brein? Je zou best willen praten over je eetbuien, maar waar ontmoet je lotgenoten? Je piekert je suf over je problemen, maar nu is dat gepieker zelf een probleem geworden. Een persoonlijke top tien van (lees-, kijk- en doe-) tips bij verslavingen en andere ongewenste gewoontes. Ter inspiratie.
1. Jan Geurtz
Er zijn meer methodes dan die van Allen Carr om van een dwangmatige gewoonte af te komen. Als je zin hebt in een zelfhulpboek, begin dan bij De verslaving voorbij. Jan Geurtz ziet verslaving en dwangmatigheid als reactie op de onvrede met je ‘buitenkant’ of identiteit, en tegelijk als een verlangen naar verbinding met je verloren ‘ware zelf’. Mijn behandeling is geïnspireerd door de inzichten van Jan Geurtz. Ik schreef eerder over hem inDe Verslavingsspiraal.